POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA (PKOS) BESLENME

PKOS NEDİR?

PKOS, üreme çağındaki kadınlarda sık görülen endokrin bozukluklardandır. Menstrual düzensizlik veya her iki overda bulunan kistlerle ortaya çıkan bir hastalıktır.

PKOS’ lu bireylerde, obezite, diyabet, hipertansiyon, insülin direnci, kardiyovasküler hastalıklar görülebilmektedir.

PKOS’ lu hastaların %70’ inde tüylenme ve regl düzensizliği görülür. Tanısı hakkında kesin bir görüş yoktur.

PKOS tanısı olan kadınların birçoğunun yağlanma düzeyi yüksektir. Bundan dolayı bu bireylerde glukoz toleransında bozukluk, diyabet gibi belirtiler görülebilir. Her PKOS hastasının kilosu fazla olmasa da yağ oranı fazla olabilir ve insülin direnci gelişebilir.

Bu hastalığın, 18 yaş ve üzeri bireylerde görülme sıklığı %10, ergen bireylerde ise %8 dir. Bazı bireylerde over kisti ilerleyen yaşlarda  görülse de,bazılarında doğuştan olabiliyor. O nedenle genetik faktörlerin hastalık üzerinde etkisi olabilmektedir.

Çocukluk çağında obez olan çocuklar için PKOS bir risk faktörüdür. Küçük yaşlarda artan BKİ değeri, bel-kalça oranı ve insülin değerine dikkat etmek gerekmektedir.

Yapılan çalışmalara göre;  Obezite ile PKOS arasında ilişki bulunmuş, PKOS bireylerin %40-60 oranında obez veya hafif şişman olduğu gözlenmiştir.

PKOS’TA BESLENME

PKOS’un belirli bir tedavi ve beslenme şekli yoktur. Ancak beslenme düzeninin sağlıklı yönde değiştirilmesi, fiziksel aktivitenin artırılması bu hastalıkta olumlu sonuçlar almamızı sağlamaktadır. Ağırlığın %5-10 düzeyinde azalışı menstural döngüyü düzenlemektedir.

Bu hastalıkta önemli olan sadece kilo vermek değil aynı zamanda bunu yaşam şekli haline getirip kiloyu korumaktır. Yapılan çalışmalara göre obeziteyi azaltan ve insülin direncini dengeleyen diyet şekli PKOS’lu bireylere de iyi gelmektedir. Düşük glisemik indekse sahip yiyecekler, yüksek protein ve kaliteli yağ alımı ile bu mümkündür.

PKOS’lu bireyler üzerinde yapılan çalışmalarda, magnezyum, kalsiyum ve D vitamini takviyelerinin olumlu etkileri olduğu bildirilmiş, ancak bu konu hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

ÖNERİLER

• PKOS tamamen geçen bir hastalık değildir. Ancak size uygun bir beslenme ve egzersiz programı ile bu hastalığın etkilerinden kurtulmanız mümkündür.
• Sevdiğiniz bir egzersizi kilo verim döneminde değil her zaman yapmanız bu hastalığın etkilerini azaltacaktır. (Plates, yürüyüş, yoga vb.)
• Beslenmenizde düşük glisemik indeksli karbonhidratlar tüketmeye çalışınız. Beyaz un ve türevleri ile yapılan besinleri tüketmemeye çalışınız. Yulaf, çavdar, Siyez unu gibi unlarla kendinize ekmek yapabilir veya ara öğünlerinizde kullanabilirsiniz.
• Proteini günlük beslenmenizden eksik etmemeye çalışınız. (Günde 1-2 bardak süt-yoğurt, et-yumurta-balık vb.)
• PKOS hormonal bir bozukluk olduğundan dolayı doğal gıdalar tüketmeye çalışınız. Hormonlu gıdalardan uzak durmaya çalışınız.
• Yağlı tohumları hayatınızdan eksik etmeyiniz. Miktarını abartmadan badem, fındık, ceviz gibi tohumları çiğ olarak tüketiniz.
• Bu hastalıkta stres çok önemlidir. Oksidatif stresi azaltmak için:
  • Vitamin ve mineral bakımından zengin sebze ve meyve tüketimi artırılmalı
  • Ağırlık kaybı sağlanmalı
  • Fiziksel aktivite artırılmalı
  • Sigara, alkol kullanılmamalı ve düzenli uyku alışkanlığı sağlanmalıdır.

MENSTURAL DÖNGÜYÜ DÜZENLEYİCİ BİTKİ ÇAYI

Malzemeler

• Civan Perçemi
• Hayıt tohumu
• Testere dişli aslan pençesi
• Sarı kantaron otu

YAPILIŞI

Tüm malzemeleri aynı gramajda harmanlayın.

1 çay bardağı sıcak suya 1 çay kaşığı bu karışımdan ekleyerek 7 dakika demleyiniz. Sabah ve akşam aç karnına, regl döneminiz düzene girene kadar içiniz.